• Zgodnie z art. 40 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z. 2024 r. poz. 1283) osobie albo rodzinie, która poniosła straty w wyniku zdarzenia losowego (np. pożaru) może być przyznany bezzwrotny zasiłek celowy, niezależnie od dochodu tej osoby/rodziny.
  • W związku ze stratami poniesionymi w wypadku zdarzenia losowego osoba lub rodzina poszkodowana może starać się o zasiłek celowy niezależnie od tego, czy korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej
  • Zasiłek ten przyznawany jest na zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych, tj. zakup żywności, odzieży, obuwia, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu.
  • Zasiłek celowy, o którym mowa w art. 40 ust. 1 u.p.s., nie ma charakteru odszkodowawczego i nie może być traktowany jako rekompensata za straty spowodowane zdarzeniem losowym. Zasiłek celowy nie służy bowiem rekompensacie strat, ale ma umożliwić przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych. Zasiłek celowy, o którym mowa w art. 40 ust. 1 u.p.s., może być przyznany, jeżeli
    w wyniku strat poniesionych w związku ze zdarzeniem losowym, pomimo wykorzystania własnych zasobów i możliwości, dana osoba lub rodzina nie jest w stanie zaspokoić niezbędnych potrzeb życiowych

W celu uzyskania pomocy osoba lub rodzina powinna zgłosić się do Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowogardzie w celu złożenia wniosku.

  • Niezbędne jest dołączenie dokumentu potwierdzającego fakt zaistnienia zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej. W przypadku pożaru może być nim np. zaświadczenie straży pożarnej
    o podjętej przez nią interwencji.
  • Świadczenie to jest przyznawane w ramach uznania administracyjnego. Kwota zasiłku ustalana jest odpowiednio do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy przy uwzględnieniu możliwości finansowych ośrodka. Zasiłek celowy z tytułu zdarzenia losowego lub klęski żywiołowej jest świadczeniem o charakterze jednorazowym, przyznawanym w terminie do 30 dni od dnia, w którym został złożony wniosek. Pomocą objęte mogą być jedynie osoby fizyczne.
  • Wydanie decyzji w sprawie przyznania pomocy finansowej bądź rzeczowej poprzedza wywiad środowiskowy przeprowadzany przez pracownika socjalnego z zainteresowanym w miejscu zamieszkania.  Wnioski o pomoc na pokrycie strat po zdarzeniu losowym, po zgromadzeniu niezbędnych dokumentów, są niezwłocznie rozpatrywane.  • W przypadku, kiedy koszty poniesione przez poszkodowanych w wyniku zdarzenia losowego są wyższe niż przyznany zasiłek celowy, Gmina może otrzymać dotacje celowe z budżetu państwa na udzielenie pomocy rodzinie poszkodowanej w wyniku zdarzenia losowego, a w szczególności na zakup materiałów remontowych, a także na inne formy wsparcia, w zależności od bieżących potrzeb poszkodowanych. Osoby uprawnione do otrzymania zasiłku celowego powinny przedstawić imienne faktury lub rachunki potwierdzające poniesienie wydatków, związanych z remontem/odbudową budynku/lokalu mieszkalnego, dokonanych z kwoty przyznanego zasiłku.  
  • W przypadku, gdy osoba uprawniona nie rozliczy poniesionych wydatków (np. nie przedstawi rachunków lub faktur) albo przeznaczy pomoc na wydatki niezgodne z celem, na jaki została ona udzielona albo kwota udzielonej pomocy (np. wskutek uzyskanego odszkodowania) przekracza wysokość szkód wyrządzonych zdarzeniem klęskowym, zwrot środków z tytułu udzielonej pomocy następuje na podstawie ustawy o pomocy społecznej.

Harmonogram wypłaty świadczeń z pomocy społecznej

Akty prawne

Przepisy mające zastosowanie w pomocy społecznej:

Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ustala się na podstawie następujących dokumentów:

  1. dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
  2. skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka (do wglądu) - w przypadku gdy dziecko nie figuruje w dowodzie osobistym opiekuna prawnego; 
  3. dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej; 
  4. decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego; 
  5. orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej; 
  6. orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności; 
  7. zaświadczenia pracodawcy o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe; 
  8. zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe; 
  9. zaświadczenia pracodawcy o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, oraz o okresach nieskładkowych; 
  10. dowodu otrzymania renty lub emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego; 
  11. zaświadczenia urzędu gminy o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych; 
  12. zaświadczenia wystawionego przez szkołę potwierdzającego kontynuowanie nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej; 
  13. decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, dodatku szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo zaświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy; 
  14. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego; 
  15. zaświadczenia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego potwierdzającego zobowiązanie do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników; 
  16. zaświadczenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą; 
  17. zaświadczenia, o którym mowa w art. 8 ust. 7 i 8 ustawy, wydanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego; 
  18. oświadczenia o uzyskaniu dochodu, o którym mowa w art. 8 ust. 11 i 12 ustawy; 
  19. zaświadczenia lub decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne; 
  20. oświadczenia o stanie majątkowym.

Prawo do świadczeń przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z w/w okoliczności.


Pomocy społecznej udziela się z powodu (art. 7 ustawy o pomocy społecznej):

  • ubóstwa
  • sieroctwa
  • bezdomności,
  • bezrobocia,
  • niepełnosprawności,
  • długotrwałej lub ciężkiej choroby,
  • przemocy w rodzinie,
  • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
  • bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
  • braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo ? wychowawcze,
  • trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
  • trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
  • alkoholizmu lub narkomanii,
  • zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej
  • klęski żywiołowej lub ekologicznej


Prawo do świadczeń przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z w/w okoliczności.

Podstawą udzielenia pomocy jest wywiad środowiskowy sporządzony w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o pomoc, a w sprawach nie cierpiących zwłoki; w miejscu pobytu osoby ubiegającej się. Brak zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego jest równoznaczne z rezygnacją z ubiegania się o pomoc społeczną.

Celem przeprowadzonego wywiadu środowiskowego jest rozpoznanie sytuacji rodziny / bytowej, zdrowotnej, mieszkaniowej /. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współudziału w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej.

Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy w ciągu 14 dni od daty wszczęcia postępowania /w sprawach pilnych w terminie do 2 dni /. W trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego ustalany jest, w porozumieniu z klientem, plan pomocy. Potrzeby osób i rodzin mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.

Przy ustalaniu kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń pieniężnych pomocy społecznej brane są pod uwagę dochody osoby zainteresowanej i jej rodziny z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku do ośrodka pomocy społecznej lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony.

Kryteria dochodowe:

  • dla osoby samotnie gospodarującej – w wysokości nie przekraczającej 776,- zł,
  • dla osoby w rodzinie – w wysokości nie przekraczającej 600,- zł.


Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium osoby samotnie gospodarującej tj. 776,- zł. /w przypadku rodziny  kwoty 600,- zł/ który nie podlega zwrotowi lub zasiłek okresowy, celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową. Nie wlicza się do dochodu już przyznanych jednorazowych zasiłków oraz pomocy w formie rzeczowej. Od dochodu odejmuje się kwotę alimentów płaconych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku stałego i okresowego w składzie rodziny nie uwzględnia się dzieci wychowywanych w ramach rodziny zastępczej, a do dochodu rodziny nie wlicza się dochodów i pomocy pieniężnej uzyskiwanej z tego tytułu.

Marnotrawstwo przyznanych świadczeń /lub wykorzystanie przyznanych środków niezgodnie z przeznaczeniem/, celowe ich niszczenie lub marnotrawstwo własnych zasobów materialnych a także ich nieracjonalne wykorzystanie mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczeń z pomocy społecznej.