Harmonogram wypłaty świadczeń z pomocy społecznej

Akty prawne

Przepisy mające zastosowanie w pomocy społecznej:

Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ustala się na podstawie następujących dokumentów:

  1. dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
  2. skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka (do wglądu) - w przypadku gdy dziecko nie figuruje w dowodzie osobistym opiekuna prawnego; 
  3. dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej; 
  4. decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego; 
  5. orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej; 
  6. orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności; 
  7. zaświadczenia pracodawcy o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe; 
  8. zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe; 
  9. zaświadczenia pracodawcy o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, oraz o okresach nieskładkowych; 
  10. dowodu otrzymania renty lub emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego; 
  11. zaświadczenia urzędu gminy o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych; 
  12. zaświadczenia wystawionego przez szkołę potwierdzającego kontynuowanie nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej; 
  13. decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, dodatku szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo zaświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy; 
  14. decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego; 
  15. zaświadczenia Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego potwierdzającego zobowiązanie do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników; 
  16. zaświadczenia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą; 
  17. zaświadczenia, o którym mowa w art. 8 ust. 7 i 8 ustawy, wydanego przez naczelnika właściwego urzędu skarbowego; 
  18. oświadczenia o uzyskaniu dochodu, o którym mowa w art. 8 ust. 11 i 12 ustawy; 
  19. zaświadczenia lub decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne; 
  20. oświadczenia o stanie majątkowym.

Prawo do świadczeń przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z w/w okoliczności.


Pomocy społecznej udziela się z powodu (art. 7 ustawy o pomocy społecznej):

  • ubóstwa
  • sieroctwa
  • bezdomności,
  • bezrobocia,
  • niepełnosprawności,
  • długotrwałej lub ciężkiej choroby,
  • przemocy w rodzinie,
  • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
  • bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
  • braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo ? wychowawcze,
  • trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy,
  • trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
  • alkoholizmu lub narkomanii,
  • zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej
  • klęski żywiołowej lub ekologicznej


Prawo do świadczeń przysługuje osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie przekraczają kryteriów dochodowych przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z w/w okoliczności.

Podstawą udzielenia pomocy jest wywiad środowiskowy sporządzony w miejscu zamieszkania osoby ubiegającej się o pomoc, a w sprawach nie cierpiących zwłoki; w miejscu pobytu osoby ubiegającej się. Brak zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego jest równoznaczne z rezygnacją z ubiegania się o pomoc społeczną.

Celem przeprowadzonego wywiadu środowiskowego jest rozpoznanie sytuacji rodziny / bytowej, zdrowotnej, mieszkaniowej /. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współudziału w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej.

Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy w ciągu 14 dni od daty wszczęcia postępowania /w sprawach pilnych w terminie do 2 dni /. W trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego ustalany jest, w porozumieniu z klientem, plan pomocy. Potrzeby osób i rodzin mogą zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i możliwościom pomocy społecznej.

Przy ustalaniu kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń pieniężnych pomocy społecznej brane są pod uwagę dochody osoby zainteresowanej i jej rodziny z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku do ośrodka pomocy społecznej lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony.

Kryteria dochodowe:

  • dla osoby samotnie gospodarującej – w wysokości nie przekraczającej 776,- zł,
  • dla osoby w rodzinie – w wysokości nie przekraczającej 600,- zł.


Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium osoby samotnie gospodarującej tj. 776,- zł. /w przypadku rodziny  kwoty 600,- zł/ który nie podlega zwrotowi lub zasiłek okresowy, celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową. Nie wlicza się do dochodu już przyznanych jednorazowych zasiłków oraz pomocy w formie rzeczowej. Od dochodu odejmuje się kwotę alimentów płaconych przez osoby w rodzinie na rzecz innych osób.

Przy ustalaniu prawa do zasiłku stałego i okresowego w składzie rodziny nie uwzględnia się dzieci wychowywanych w ramach rodziny zastępczej, a do dochodu rodziny nie wlicza się dochodów i pomocy pieniężnej uzyskiwanej z tego tytułu.

Marnotrawstwo przyznanych świadczeń /lub wykorzystanie przyznanych środków niezgodnie z przeznaczeniem/, celowe ich niszczenie lub marnotrawstwo własnych zasobów materialnych a także ich nieracjonalne wykorzystanie mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczeń z pomocy społecznej.

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości oferując pomoc w formie świadczeń:

Pieniężnych:
  • zasiłek stały,
  • zasiłek okresowy,
  • zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
  • zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie, 
Niepieniężynych:
  • praca socjalna,
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne,
  • składki na ubezpieczenia społeczne,
  • pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
  • sprawienie pogrzebu,
  • schronienie,
  • posiłek,
  • niezbędne ubranie,
  • usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania.